خواص کاهو: کاهو خواب‌آور است، غذا را هضم می‌کند و برای تصفیه خون مفید است. کاهو از سبزیجات موردعلاقه ایرانی‌هاست. کاهو اسکنجبین را می‌توان یکی از عصرانه‌های سنتی ایرانیان دانست. این سبزی، کالری کم اما آب فراوانی دارد و سرشار از ویتامین آ و ویتامین کا است. طبق برخی تحقیقات مصرف کاهو می‌تواند از بیماری‌هایی مثل کم‌خونی ناشی از فقر آهن جلوگیری کند. ضمنا می‌تواند در مقابله با بیماری‌های قلبی و عروقی، آلزایمر و سرطان‌ها موثر باشد. در این مطلب، خواص کاهو و ارزش غذایی کاهو از جمله ویتامین‌ها و مواد معدنی آن بازگو خواهدشد. همچنین درباره خرید و نحوه نگهداری کاهو نکات کوتاهی گفته خواهدشد.
فواید و خواص کاهو
در حدیثی منسوب به امیرالمومنین (ع) می‌خوانیم که ایشان به‌نقل از رسول خدا (ص) می‌‌فرمایند، کاهو خواب‌آور است و غذا را هضم می‌کند (ماخذ). همچنین در روایات دیگری می‌خوانیم که کاهو خون را تصفیه می‌کند (ماخذ).
بیش از ۹۰ درصد کاهو، آب است و چون رطوبت از عوامل ایجاد خواب است، خوردن کاهو آرامش‌بخش و خواب‌آور است. همچنین، یافته‌های جدید نشان می‌دهند که ویتامین ث و بتاکاروتن کاهو از اکسید شدن کلسترول و درنتیجه تشکیل پلاک خونی در دیواره سرخرگ جلوگیری می‌کند. پلاک‌های یادشده اگر خیلی بزرگ شوند، ممکن است موجب تشکیل لخته‌های خونی شوند و با مسدود کردن جریان خون، موجب سکته یا حمله قلبی شوند. اسید فولیک کاهو نیز برای قلب مفید است. کاهو همچنین پتاسیم دارد که مطالعات متعدد نشان داده‌اند می‌تواند فشار خون را از دیگر خطرات مربوط به بیماری های قلبی است کاهش دهد.
طبع کاهو در طب سنتی ایرانی
از نظر طب سنتی ایرانی، طبع کاهو سرد و مرطوب است. خون را صاف می‌کند و خواب‌آور خوبی است. کسانی که طبع سرد و مرطوب دارند می‌توانند کاهو را مصلحاتی مانند عسل، اسکنجبین یا نعناع مصرف کنند.
کوتاه درباره خواص کاهو
- برگ کاهو از کم‌کالری‌ترین سبزیجات دنیاست. صدگرم برگ تازه کاهو فقط ۱۵ کیلوکالری انرژی تولید می‌کند. اما همین برگ کم‌کالری سرشار از ترکیبات گیاهی مفیدی است که خاصیت ضدبیماری دارند.
- مصرف کاهو و یا مخلوط کاهو و خیار (البته بدون سس و افزودنی‌های مضر) برای کاهش قند خون بسیار مفید است.
- کاهو سرشار از ویتامین‌های مختلف است. برگ تازه کاهو ویتامین آ و بتاکاروتن فراوانی دارد. با مصرف فقط ۱۰۰ گرم برگ خام کاهو ۲۴۷ درصد یعنی بیش از دو برابر ویتامین آ توصیه شده در روز را دریافت می‌کنید. ویتامین آ و بتاکاروتن خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی دارند. ویتامین آ برای سلامتی مخاط و پوست و صحت بینایی لازم است. مصرف میوه‌های و سبزیجاتی که فلاونوئید فراوانی دارند در جلوگیری از برخی سرطان‌ها از جمله سرطان ریه موثر است.
- کاهو سرشار از ویتامین کا است. ویتامین کا احتمالا در سوخت‌وساز استخوان‌ها نقش موثری دارد و می‌تواند به متراکم‌تر شدن استخوان‌ها و نتیجتا تقویت آن‌ها کمک کند. ویتامین کا همچنین آسیب‌های وارده به سلول‌های عصبی مغز را محدود می‌کند و به‌همین علت در جلوگیری از پیشرفت آلزایمز نقش اثبات‌شده‌ای دارد.
- برگ تازه کاهو فولات و ویتامین ث نیز دارد. فولات‌ها از عوامل موثر در سوخت‌وساز آنزیم‌های مربوط به سنتز دی‌ان‌ای هستند و لذا مصرف آن طی دوران بارداری، در جلوگیری از عوارض لوله عصبی جنین بسیار موثر است.
- ویتامین ث از دیگر آنتی‌اکسیدان‌های قدرتمند در برگ کاهو است. مصرف غذاهای حاوی ویتامین ث مقاومت بدن در برابر عفونت‌ها افزایش می‌دهد و رادیکال‌های آزاد التهاب‌آور و مضر را پاک می‌کند.
- کاهو ماده‌ای موسوم به زآگزانتین دارد. این ماده در بخش خاصی از شبکیه چشم موسوم به لکه زرد (macula lutea) جذب می‌شود. تصور می‌شود که زآگزانتین پس از جذب در این بخش چشم، نوعی آنتی‌اکسیدانی فراهم می‌کند و در برابر پرتوهای فرابنفش که برای چشم خطرناک هستند، نوعی سپر یا فیلتر ایجاد می‌کند. ممکن است که این ماده در مقابله با بیماری تباهی لکه زرد چشم که معمولا در سنین بالا اتفاق می‌افتد موثر باشد.
- کاهو همچنین مواد معدنی فراوانی مثل آهن، کلسیم، منزیزیم و پتاسیم دارد. پتاسیم از ترکیبات مهم سلولی است و به تنظیم نرخ تپش قلب و فشار خون کمک می‌کند. مس و آهن نیز برای تولید گلبول‌های قرمز خون لازمند.
- ویتامین‌ها گروه ب نیز در کاهو فراوانند.
در بسیاری از مزارع کاهو را سمپاشی می‌کنند. لذا کاهو را پیش از مصرف خوب با آب سرد بشویید.
جدول ارزش غذایی و خواص کاهو
این جدول کالری و ارزش غذایی ۱۰۰ گرم کاهو از جمله میزان ویتامین‌ها و مواد معدنی آن را نشان می‌دهد.
| انرژی و مواد مغذی | در ۱۰۰ گرم کاهو خام |
| انرژی (کیلوکالری) | ۱۵ |
| کربوهیدرات‌ها (گرم) | ۲.۸۷ |
| پروتئین (گرم) | ۱.۳۶ |
| چربی کل (گرم) | ۰.۱۵ |
| کلسترول (میلی‌گرم) | ۰ |
| فیبر خوراکی (گرم) | ۱.۳ |
| ویتامین‌ها | |
| فولات‌ها / ب ۹ (میکروگرم) | ۳۸ |
| نیاسین / ب ۳ (میلی‌گرم) | ۰.۳۷۵ |
| اسید پانتونیک / ب ۵ (میلی‌گرم) | ۰.۱۳۴ |
| پیریدوکسین / ب ۶ (میلی‌گرم) | ۰.۰۹۰ |
| ریبوفلاوین / ب ۲ (میلی‌گرم) | ۰.۰۸۰ |
| تیامین / ب ۱ (میلی‌گرم) | ۰.۰۷۰ |
| ویتامین آ (واحد) | ۷۴۵۰ |
| ویتامین ث (میلی‌گرم) | ۹.۲ |
| ویتامین ای-آلفا (میلی‌گرم) | ۰.۲۹ |
| ویتامین کا (میکروگرم) | ۱۲۶.۳ |
| الکترولیت‌ها | |
| سدیم (میلی‌گرم) | ۲۸ |
| پتاسیم (میلی‌گرم) | ۱۹۴ |
| مواد معدنی | |
| کلسیم (میلی‌گرم) | ۳۶ |
| مس (میلی‌گرم) | ۰.۰۲۹ |
| آهن (میلی‌گرم) | ۰.۸۶ |
| منیزیم (میلی‌گرم) | ۱۳ |
| منگنز (میلی‌گرم) | ۰.۲۵۰ |
| فسفر (میلی‌گرم) | ۲۹ |
| روی (میلی‌گرم) | ۰.۱۸ |
خرید و نگهداری کاهو
برگ کاهو باید باطراوت و شفاف و فاقد لکه باشد. همچنین نباید پژمرده شده و رنگ آن نباید تغییر کرده باشد. هر نوع کاهو باید در شرایط خاص خودش نگهداری شود. در کل بهتر است کاهو را در کیسه پلاستیکی سربسته و در یخچال نگهداشت.
مطالب مشابه:
- خواص گل کلم
- خواص گلابی
- تفاوت گوشت گوسفندی و گوساله و مقایسه ارزش غذایی آن‌ها
- خواص بادمجان
- خواص کدو سبز
- خواص کدو حلوایی پخته و خام
- خواص نخود پخته سفید
- ارزش غذایی مارچوبه
- خواص موز
- خواص گیاه و دانه خردل
- خواص تخم گشنیز
- خواص گردو
- خواص اسفناج پخته و خام
- خواص ترخون و فواید آن در طب سنتی
- خواص عناب خشک و تازه
- خواص عدس و دال عدس قرمز
- خواص هویج پخته و خام
- بهترین روش پخت سبزیجات: سبزیجات آب‌پز، بخارپز، خام یا سرخ‌کرده؟
- خواص ترب کوهی
- خواص پیاز قرمز و سفید و زرد
- خواص ماهی قزل آلا و کپور
- خواص انواع لوبیا
- خواص ادویه: دارچین، زردچوبه، زعفران، زنجبیل، فلفل تند، فلفل سیاه و هل