تاریخچه سفره هفت سین

سفره هفت سین یکی از سنتی ترین سفره های ایرانیان است که در عید نوروز بر پا می شود.اعضای خانواده در هنگام گردش زمین و تعویض سال دور این سفره جمع می شوند و برای ورود به سال جدید آماده می شوند.سفره هفت سین معمولا یا روی زمین و یا روی یک جایی کمی بلند تر از زمین برپا می شود.این سفره بر اساس عدد مقدس هفت چیده می شود.عده ای معتقدند که سفره هفت سین در ابتدا به سفره هفت شین معروف بوده است که شامل شیرینی، شمع ،شراب ،شهد (عسل) ، شمشاد، شربت و شقایق یا شاخه نبات بوده است.اما برخی دیگر به وجود سفره هفت چین اعتقاد داشته اند.سخنران جامعه زرتشتی در این باره می گوید:در زمان هخامنشیان در نوروز به روی هفت ظرف چینی غذا می گذاشتند که به آن هفت چین یا هفت چیدنی می گفتند. بعدها در زمان ساسانیان هفت شین رسم متداول مردم ایران شد و شمشاد در کنار بقیه شین های نوروزی، به نشانه سبزی و جاودانگی برسر سفره قرارگرفت. بعد از سقوط ساسانیان وقتی که مردم ایران اسلام را پذیرفتند، سعی کردند که سنت ها و آیین های باستانی خود را هم حفظ کنند به همین دلیل چون شراب در سنت اسلام حرام اعلام شده بود تصمیم گرفتند که سرکه را جایگزین آن کنند و به این صورت شین به سین تغییر کرد.سفره هفت سین از هفت قسمت تشکیل شده است که هر کدام دارای نماد خاصی است.
در اینجا شما را با معنی هر کدام از سین ها آشنا می کنیم.
سنجد:نماد عشق و دلباختگی است و از مقدمات اصلی تولد و زایندگی. عده ای عقیده دارند که بوی برگ و شکوفه درخت سنجد محرک عشق است.
سبزه : نماد شادابی و سرسبزی و نشانگر زندگی بشر و پیوند او با طبیعت است.
سمنو : نماد زایش و باروری گیاهان است و از جوانه های تازه رسیده گندم تهیه می شود.
سیر : نماد میکروب زدایی و پاکیزگی محیط زیست و سلامت بدن و نیز زدودن چشم زخم است که باید حتما بر سر سفره نهاده شود. به اعتقاد زرتشتیان بوی سیر دیوان را می‌گریزاند. زرتشتیان سیر را با تکه‌های نان که در آن ترید کرده‌اند، در مراسم پرسه با سداب به کار می‌برند و بر سر سفره نیایش می‌گذارند.
سرکه : همانند سیر نمایانگر پاکی محیط، زدودن آلودگی و باطل کردن سحر و جادو است.
سماق : سماق نماد عشق، مهر و پیوند دلها است که بر سر سفره هفت سین نهاده می‌شود.
سکه : نمادی از خیر و برکت و درآمد است.
سیب : هم نماد مهر و مهرورزی می باشد.
در سفره هفت سین رسم است که هفت یا بیشتر مواد خوراکی و گیاهی که با سین آغاز می شوند قرار بگیرند.
همچنین مردم ایران در کنار سنت چیدن سفره هفت سین غذاها و شیرینی های خاصی را برای این ایام در نظر دارند .همچون مردم قزوین با انواع شیرینی های خوشمزه و کم نظیر خود به استقبال بهار و نورزو می روند و اکثر مردم بر اساس یک اعتقاد قدیمی دوست دارند که در شب عید نوروز از سبزی پلو با ماهی و رشته پلو و کوکو سبزی استفاده کنند زیرا معتقدند که ماهی نشانه زندگی،رشته نشان دهنده آسان شده کارها و گرفتن رشته امور در طول سال و سبزی کوکو نشان دهنده سرزندگی وشادابی است .
در کنار همه اینها در سفره قرآن ، آینه ، ماهی قرمز و سنبل را نیز نباید فراموش کنیم. تا به اینجا به کلیات چگونگی پیدایش هفت سین و اجزای آن پرداختیم در مبحثی دیگر به ادامه تاریخچه سفره هفت سین خواهیم پرداخت.