آیا اهیمت تغذیه در دوران کودکی را می دانید؟

بر همگان و به ویژه مادران واضح است که نوع غذای کودک نقش بسیار زیادی در سلامتی او در دوران بزرگسالی خواهد داشت. چرا که می دانیم، رشد جسمی و ذهنی فرد نیز  به تغذیه او در دوران کودکی وابسته است. اگر از شما بپرسند در کدام منطقه از جهان سوء تغذیه شیوع بیشتری دارد، جواب شما چه خواهد بود؟

در گذشته این گونه تصور می شد که بیماری سوء تغذیه تنها در مناطق جنگ زده و کشورهای فقیر مانند کشورهای آفریقایی وجود دارد. اما اگر نگاهی به تحقیقات انجام شده داشته باشیم متوجه خواهیم شد که علی رغم آن چه در گذشته تصور می شده است، این بیماری در تمام کشورهای جهان از جمله شایع ترین بیماری ها به شمار می رود. متاسفانه زنان و نیز کودکان در اثر این بیماری بیشتر دچار آسیب می شوند.

برای این که بتوانیم از کودکان و زنان در برابر این بیماری محافظت نماییم باید عواملی که سبب ایجاد این بیماری دراین دو گروه می شوند را مورد بررسی قرار دهیم. بر اساس نتایج تحقیقاتی که تاکنون صورت گرفته است، دلایل اولیه ابتلا به این بیماری شامل مواردی نظیر: وجود نداشتن مواد غذایی، فقر، نبود توجه و فقر از نظر بهداشتی، داشتن عادت های نادرست غذایی و بیماری های پی در پی است. البته ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که در ۲ سال ابتدایی زندگی کودک این موارد بیشترین میزان خطر را برای او خواهند داشت.

وجود نداشتن مقدار کافی مواد غذایی در خانواده ها سبب خواهد شد که شرایط دچار شدن به انواع گوناگون بیماری های رایج ایجاد شود. همان طور که می دانید کودکان نسبت به دیگر افراد از میزان آسیب پذیری بیشتری برخوردارند و در صورت نبود غذای کافی در برابر بیماری سوء تغذیه دارای بالاترین میزان آسیب پذیری خواهند بود.

علت این که چرا کودکان آسیب پذیری بیشتری هنگام بیماری ها دارند این است که کودکان وقتی بیمار می شوند خیلی سریع تر مواد معدنی و انرژی از دست می دهند و همین عامل سبب آسیب پذیری بیشتر آن ها در برابر سوء تغذیه و همچنین دیگر بیماری ها می گردد. مطابق با تحقیقاتی که توسط سازمان یونیسف انجام شده است، نرسیدن مقدار کافی از مواد مغذی به بدن سبب تشدید بیماری سوء تغذیه خواهد شد. این مواد مغذی شامل موادی مانند: پروتئین، ویتامین ها، کربوهیدرات و … می باشد.

برای این که از مبتلا شدن کودک تان به سوء تغذیه پیشگیری نمایید، با ما همراه باشید و به نکات زیر توجه گنید.

پیشگیری از سوء تغذیه در کودکان:

۱- بالارفتن پیوسته وزن کودک: کودکی که از سلامت کامل برخوردار است، از وقتی که متولد شد تا سن ۲ سالگی بایستی مرتباً افزایش وزن داشته باشد. در غیر این صورت اگر به صورت مرتب وزن کودک بالا نرفت یا اگر رشدی احساس نشد، باید کودک را به پزشک مربوطه معرفی کرد.

۲- گنجاندن غذاهای متنوع درغذای کودک: در شش ماه ابتدایی زندگی کودک، شیر مادر غذای ویژه ای برای کودک به حساب می آید که کودک به آن نیاز دارد. به جهت این که از رشد کودک اطمینان حاصل نمایید، در رژیم تغذیه ای کودک مواد غذایی گوناگونی را بگنجانید.

۳- غذاهای بیشتر و متنوع تر همراه با افزایش رشد: وقتی کودک در سن شش تا هشت ماهگی قرار گرفت علاوه بر نیاز به شیر مادر که برای کودک غذایی ویژه به حساب می آید، با توجه میزان اشتهای کودک به ۲ الی ۳ وعده غذا احتیاج دارد که در اوایل ۹ ماهگی کودک، تعداد این وعده ها به ۳ الی ۴ مورد افزایش می یابد. بنابراین تلاش کنید با توجه میزان رشد کودک، تنوع و مقدار غذای مصرفی اش را بالا ببرید.

۴- صحبت کردن هنگام غذا دادن به کودک: شما می توانید زمان غذا خوردن کودک را به زمانی برای یادگیری، عشق ورزیدن و اثر متقابل تبدیل نمایید که سبب رشد احساسی، اجتماعی و … در کودک خواهد شد.

۵- اهمیت ویتامینA  برای کودک: ویتامین A برای کودکان دارای فواید بسیاری است که می توان به مواردی نظیر: مراقبت از چشم، بالا بردن میزان مقاومت نسبت به بیماری ها و هم چنین کمتر کردن خطر مرگ اشاره کرد. دقت داشته باشید در مناطقی که کمبود این ویتامین رایج است، از شش ماهگی تا ۵ سالگی می توان از مکمل های دوز بالای این ویتامین در دوره های ۴ ماهه الی ۶ ماهه استفاده کرد. این ویتامین به مقدار زیاد در تخم مرغ، ماهی، گوشت و … موجود است.

۶- اهمیت آهن برای کودک: کودک به این ماده معدنی به جهت مراقبت جسمی، پیشگیری از کم خونی و همچنین فواید آن بر توانایی های ذهنی نیازمند است. منابع حیوانی مانند جگر دارای مقادیری آهن می باشند. همچنین به مقدار کمتری در گوشت و ماهی نیز موجود است. این موارد از جمله مهم ترین منابع آهن می باشند.مکمل های آهن از دیگر منابع این ماده معدنی پر ارزش اند.

۷- نقش ید در تکامل کودک: باید توجه شود که علاوه بر رژیم تغذیه ای مادران باردار، بایستی در رژیم تغذیه ای کودکان نیز میزان ید کافی وجود داشته باشد، زیرا این ماده معدنی برای تکامل مغز در کودکان دارای اهمیت ویژه ای است. این مقدار ید مورد نیاز می تواند با جایگزین کردن نمک ید دار به جای نمک معمولی تامین گردد.

۸- رعایت نکات بهداشتی: همراه با بالارفتن مقدار مصرف غذا در کودکان، بیماری اسهال نیز افزایش می یابد که یکی از علل مهم آن، غذاهایی است که میکروبی بوده اند. همچنین غذاهای میکروبی سبب بیماری های دیگری نیز می شوند و همانطور که قبلا در این مطلب اشاره شد، کودک با دچار شدن به بیماری، انرژی و مواد مغذی اش را که برای رشد احتیاج دارد، از دست می دهد. به جهت پیشگیری از بیماری ها رعایت نکاتی مانند: آماده کردن و ذخیره غذا، موجود بودن آب سالم و نیز مدیریت درست و رعایت بهداشت ضروری است.

۹- مصرف بیشتر غذا در طول و پس از بیماری: در دوران بیماری کودکان به مقدار بیشتری از مایعات احتیاج دارند و علاوه برآن نیاز دارند تا تشویق شوند که وعده های معمول را مصرف نمایند. در این دوران کودکان شیرخوار نیز مقدار بیشتری شیر مادر نیاز دارند. پس از اتمام دوره بیماری نیز کودکان احتیاج دارند تا با دریافت بیشتر مواد غذایی، مواد مغذی و انرژی از دست رفته بر اثر بیماری را جبران نمایند.

۱۰- چاقی و لاغری بیش از حد کودک: کودکانی که بسیار چاق اند و همچنین آن هایی که لاغری بیش از حد دارند بایستی برای ارزیابی شدن و نیز درمان دائما تحت نظر پزشک سلامت یا مراکز درمانی باشند.

نداشتن اطلاعات کافی در مورد بیماری سوء تغذیه سبب شده است حتی در کشورهایی که شرایط رفاهی مناسبی دارند نیز این بیماری رایج باشد. بنابراین بایستی تلاش شود تا آگاهی عمومی در مورد این بیماری افزایش یاید.